Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΣΜΥΡΝΗ 1890-1922

«Ο ελληνικός αθλητισμός στη Σμύρνη (1890-1922)» είναι η καταγραφή της αθλητικής δραστηριότητας που αναπτύχθηκε από τα μέλη της Ελληνικής Ορθοδόξου Κοινότητος της ιωνικής πρωτεύουσας στα πλαίσια του οθωμανικού κράτους, κατά την τελευταία περίοδο της ελληνικής ζωής στην πόλη. Η περίοδος αυτή ξεκινάει το 1890 με την ίδρυση του Ορφέως, ο οποίος αποτελεί τον πρώτο σύλλογο της Σμύρνης που ανέπτυξε συστηματική αθλητική δραστηριότητα, και τελειώνει με την καταστροφή της πόλης το 1922 και την προσφυγή των μελών της ελληνικής κοινότητας όπου γης. Η πραγματοποίηση της έρευνας βασίσθηκε στην ανασκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας, καθώς και στην έρευνα σε βιβλιοθήκες και αρχεία αθλητικών και άλλων οργανισμών, πολιτιστικών συλλόγων κτλ. Την περίοδο αυτή, που για τις ανάγκες της έρευνας χωρίσθηκε σε τρεις χρονικές υποπεριόδους, παρατηρούμε την άνθιση του ελληνικού σωματειακού αθλητισμού της πόλης, την εισαγωγή του αθλητισμού στην εκπαίδευση και την καθιέρωση αθλητικών διοργανώσεων, όπως οι Πανιώνιοι Αγώνες, που τελούνταν σε ετήσια βάση και στους οποίους συμμετείχαν αθλητές όχι μόνο από την περιφέρεια της Σμύρνης, αλλά και από μακρινές πόλεις, όπως η Κωνσταντινούπολη, η Αλεξάνδρεια, η Αθήνα, η Πάτρα κ.ά. Ουσιαστική υπήρξε η επίδραση της κοινότητας των Λεβαντίνων (Ευρωπαίων κατοίκων της Σμύρνης) στα αθλητικά δρώμενα της πόλης, καθώς τα μέλη της υπήρξαν πρωτοπόροι φίλαθλοι και φορείς των διεθνών αθλητικών ιδεών στην περιοχή. Η πορεία άνθισης του ελληνικού αθλητισμού στη Σμύρνη συνδέθηκε με την άνοδο της μέσης ελληνικής αστικής τάξης της πόλης και την παρέμβαση των ελληνικών πολιτικών και αθλητικών αρχών όπως ο ΣΕΑΓΣ, καθώς και από τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, όπως η επανάσταση των Νεοτούρκων το 1908. Η καταστροφή της Σμύρνης το 1922 έθεσε το οριστικό τέλος του ελληνικού αθλητισμού, καθώς τα μέλη των ελληνικών σωματείων κατέστησαν πρόσφυγες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, συνεχίζοντας πλέον εκεί την αθλητική δραστηριότητά τους.